Odpowiedzią na postępujące zmiany klimatyczne oraz degradację środowiska naturalnego jest ogród będący blisko natury, w którym szanowane są zasoby naturalne. Ogród, który chroni i „daje” życie - pozostaje w równowadze biologicznej i poszanowaniu dla zależności pomiędzy organizmami.
Blisko natury
Ekologiczna uprawa to pojęcie, które wychodzi poza ramy wyłącznie zabiegów agrotechnicznych, ale ujmuje ogród jako całość, ze wszystkimi zachodzącymi w nim zależnościami. Przewiduje samowystarczalność ekosystemu, który tworzy zamknięty obieg materii. Filarem tej metody w ogrodach działkowych jest kompostowanie i wykorzystywanie nawozów organicznych do uprawy roślin. Zalicza się do nich m. in. kompost oraz obornik (koński, bydlęcy i kurzy) i nawozy zielone.
Każdy działkowiec jest zobowiązany § 42 Regulaminu ROD do posiadania na działce kompostownika i kompostowania odpadów pochodzenia organicznego.
Kompost jest przygotowywany w danym ogrodzie, głównie z resztek roślinnych pochodzących z tego miejsca, a więc jak w naturze – po rozłożeniu oddajemy ziemi materię i energię, która z niej pochodzi.
Ogromne znaczenie w budowaniu żyzności gleby ma wspieranie tworzenia próchnicy glebowej. Substancje próchniczne tj. związki humusowe stanowią naturalny bufor dla przemian zachodzących w glebie. Ponadto dzięki powstającej z udziałem kompostu próchnicy, gleba zwięzła i ciężka staje się bardziej pulchna i przewiewna, gleba piaszczysta – dobrze chłonie wodę i staje się bardziej plastyczna.
Pielęgnuj i nie niszcz
Główną zasadą stosowaną w systemie uprawy ekologicznej jest „uprawiać tak często, jak to konieczne, i tak rzadko, jak to możliwe”. Agrotechnika prowadzona w sposób zbyt intensywny niszczy strukturę gleby i działa niekorzystnie, powodując spadek różnorodności i aktywności mikroorganizmów. W praktyce chodzi o to, aby ograniczyć głębokie odwracanie gleby, pozostając przy zabiegach spulchniających. Przekopywanie gleby wiąże się z nagłą zmianą warunków tlenowych i wilgotnościowych w poszczególnych warstwach gleby, w skutek czego następują duże straty w populacji mikroorganizmów glebowych. Dlatego podczas uprawy gleby należy wykonywać płytkie uprawki spulchniające - najlepiej przy użyciu motyki i grabi.
Unikaj chemii
Każdy zabieg z wykorzystaniem związków chemicznych wprowadza dysharmonię w siedlisku, w którym został użyty, a ogród prowadzony w zgodzie z naturą wymaga homeostazy.
„Zielony Ład” dla Europy w przyjętej strategii na rzecz bioróżnorodności zakłada powstrzymanie i odwrócenie procesu spadku liczebności pszczół, trzmieli i innych owadów zapylających. Głównym założeniem tego planu jest ograniczenie, w ciągu najbliższej dekady, ilości stosowanych w uprawach pestycydów o 50%. To rozwiązanie ma istotne dla naszej przyszłości znaczenie, ponieważ żaden chemiczny środek ochrony roślin nie jest obojętny dla środowiska.
W ekologicznych ogrodach nie stosuje się herbicydów. Ich niszczący wpływ dla życia roślin, organizmów glebowych i wodnych - może być procesem długotrwałym. Niechciane rośliny powinno się usuwać mechanicznie lub ograniczyć zachwaszczenie z wykorzystaniem organicznych ściółek.
W ramach ochrony roślin zapobiegawczo lub w przypadku wystąpienia dużej liczebności szkodników, warto zdecydować się na zastosowanie preparatów naturalnych tj. wyciągi, wywary czy gnojówki roślinne, które nie zaburzają równowagi biologicznej. Przygotowanie takich preparatów nie jest skomplikowane, a ich właściwości mogą być wykorzystywane na kilka sposobów.
Więcej informacji na temat naturalnych sposobów ochrony roślin można przeczytać w miesięcznikach „działkowiec” i „Mój Ogródek”, a także w tegorocznym wydaniu kalendarza biodynamicznego.
Serdecznie polecam!
dr inż. Anna Ewa Michowska
PZD Okręg w Lublinie
