Stanowisko Krajowej Rady PZD w spr. zmiany stosunku PO do obywatelskiego projektu

z dnia 18 października 2013 r.

w sprawie zmiany stosunku Platwormy Obywatelskiej do

Krajowa Rada PZD z satysfakcją przyjęła zdecydowaną zmianę stanowiska Platformy Obywatelskiego w stosunku do zapisów obywatelskiego projektu ustawy o ROD. Z aprobatą należy się przede wszystkim odnieść do faktu, że posłowie PO głosowali niemal za wszystkimi poprawkami zgłoszonymi przez Komitet Inicjatywy Ustawodawczej, co pozwoliło uzyskać niezbędną większość dla przywrócenia zasadniczych założeń projektu, popartego przez ponad 924.000 obywateli. Taka postawa stanowi wyraz szacunku dla woli tak ogromnej rzeszy osób, które jasno wyraziły swoje stanowisko co do przyszłego kształtu ogrodnictwa działkowego w Polsce. Jednocześnie należy wyrazić zadowolenie, że zmiana stosunku największej partii parlamentarnej wobec projektu obywatelskiego znacznie posunęła do przodu spóźnione już prace Sejmu nad projektem. Tym samym środowisko działkowców ma dzisiaj podstawy sądzić, że - przy obecnym stosunku PO – uda się uchwalić dobre prawo przed terminem wyznaczonym przez Trybunał Konstytucyjny. Dlatego też Krajowa Rada PZD wyraża nadzieję, że zmiana stanowiska PO ma charakter trwały i jej pozytywny stosunek do projektu obywatelskiego nie ulegnie zmianie.

Obecny kształt projektu w zasadniczej części odpowiada założeniom oraz oczekiwaniom polskich działkowców. W szczególności przywrócono pierwotne przepisy dotyczące przenoszenia praw do działek, uniemożliwiając komercyjny obrót terenami ROD. Jednocześnie przyjęto postulowane przez Komitet Inicjatywy Ustawodawczej przepisy przejściowe, które w sposób ewolucyjny wprowadzą działkowców oraz ogrody w nową sytuację prawną, gwarantując jednocześnie  pełnego pluralizmu organizacyjnego i wszystkich praw nabytych. Dzięki tym przepisom ustawodawca niczego działkowcom nie będzie narzucał, pozostawiając najważniejsze decyzje samym zainteresowanym. Dotyczy to zwłaszcza kwestii dalszej przynależności organizacyjnej działkowca, który samodzielnie będzie mógł w każdej chwili zrezygnować z członkostwa, zachowując prawo do działki. Ponadto zachowano możliwość wyodrębniania się ogrodów ze struktury ogólnopolskiej na podstawie decyzji działkowców. Przyjęcie powyższych rozwiązań realizuje fundamentalne założenia projektu obywatelskiego o pozostawieniu działkowcom najważniejszych decyzji dotyczących ich przyszłości i czyni zadość wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego.

Jednocześnie Krajowa Rada PZD podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko odnośnie kwestii wprowadzania do projektu obywatelskiego tzw. uwłaszczenia. Przedstawiona przez PO propozycja wymaga daleko idących modyfikacji. Obecne brzmienie tej regulacji stwarza realne zagrożenie niekonstytucyjności, co mogłoby narazić całą ustawę na zakwestionowanie przez Trybunał Konstytucyjny. Wskazuje na to zwłaszcza stanowisko Związku Miast Polskich, z którego jednoznacznie wynika gotowość zaskarżenia takich rozwiązań do TK. Niezależnie od tego należy stwierdzić, że zaproponowana koncepcja jest niespójna z pozostałymi rozwiązaniami projektu i czyni go dysfunkcjonalnym. W szczególności przejawia się to w obszarze zarządzania ROD, poprzez całkowity paraliż bieżącego funkcjonowania ogrodów, kwestiach likwidacji ROD oraz ochronie ich terenów przez komercjalizacją. Sprzeciw budzi także ustawowe założenie nierównego traktowania obywateli poprzez automatyczne wykluczenie z uwłaszczenia ponad 1/3 działkowców.

Z tego też względu Krajowa Rada PZD stwierdza, że regulacja kwestii tzw. uwłaszczenia powinna zostać przeprowadzona odrębną ustawą. Rozwiązanie to pozwoli podejść do tego trudnego tematu w sposób kompleksowy, tak aby wypracowane rozwiązanie było wolne od wad, którymi obarczona jest dzisiejsza propozycja i spełniała trzy zasadnicze warunki, tj. realność, powszechność i funkcjonalność. Ponadto umożliwi to przeprowadzenie szerokich konsultacji wśród wszystkich stron, a w szczególności działkowców oraz właścicieli terenów ROD, zwłaszcza samorządów lokalnych. Taki tryb pracy da szansę na uchwalenie ustawy możliwej do zaakceptowania przez zainteresowanych, a ponadto zgodnej z Konstytucją. Jednocześnie rozwiązanie to nie spowolni procesu legislacyjnego nad obywatelskim projektem ustawy o ROD, który realizuje priorytetową obecnie kwestię, tj. ochronę praw działkowców i ogrodów zagrożonych w przypadku niedochowania przez Sejm terminu wyznaczonego przez Trybunał Konstytucyjny.