Niedawno cieszyliśmy się z pierwszych oznak budzenia się przyrody po zimowym śnie. Wiosenne prace przygotowawcze są już skończone, zatem w czerwcu czekają nas głównie bieżące zabiegi pielęgnacyjne – odchwaszczanie, podlewanie i nawożenie. Czerwiec w ogrodzie to czas przywitania lata. Mija wspaniały okres kwitnienia większości roślin. Wysokie temperatury i długi dzień pozwalają już na coraz dłuższe przebywanie w ogrodzie, organizowanie letnich spotkań na świeżym powietrzu. Mimo to nie można zapominać o doglądaniu roślin na działkach.
W czerwcu najwięcej czasu należy poświęcić pielęgnacji roślin w ogrodzie. Równie istotna jest ochrona roślin przed szkodnikami i chorobami. Ulewne deszcze mogą ubić powierzchnię gleby, co jest niekorzystne dla wschodzących nasion, dlatego po deszczach warto glebę wzruszyć, co zapobiegnie tworzeniu się skorupy glebowej.
Palikujemy pomidory i regularnie usuwamy im boczne pędy wyrastające w kątach liści. Najlepiej opryskać je wyciągiem z cebuli lub z czosnku, aby zabezpieczyć rośliny przed zarazą ziemniaczaną.
W celu zapewnienia ciągłości zbiorów warto dosiać fasolę szparagową, rzodkiewkę i sałatę.
Warzywa i zioła należy regularnie przeglądać pod kątem chorób. Najczęściej występującymi w tym okresie są: mączniak rzekomy i prawdziwy, kanciasta plamistość ogórka, szara pleśń. Czerwiec to wzmożony okres walki z wieloma szkodnikami roślin. Na działkach szczególnym utrapieniem są mszyce i przędziorki. Można je skutecznie zwalczyć za pomocą insektycydów lub jeszcze lepiej – ekologicznych preparatów, np. opartych na bazie szarego mydła, oleju rzepakowego, gnojówek z roślin. Początek czerwca jest ostatnim dzwonkiem do zawieszania pomarańczowych tablic lepowych do odławiania i monitoringu nasionnicy trześniówki.
Do połowy czerwca, na zagonach opustoszałych po zbiorach warzyw wczesnych, można wysiewać buraki ćwikłowe i marchew na zbiór jesienny i do przechowywania. Wolne miejsca można także obsadzać roślinami na nawóz zielony (facelia, łubin, koniczyna, wyka), które wzbogacają glebę w azot. Warto przy tym zaznaczyć, że niektóre gatunki nadają się do zadań specjalnych: nostrzyk żółty odstrasza nornice, gryka pozwala zmniejszyć populację pędraków w glebie, a aksamitka zwalcza chorobotwórcze nicienie glebowe.
Szklarnie i tunele foliowe należy wietrzyć w ciągu dnia, aby uprawiane w nich rośliny nie zaparzyły się. Uprawy pod osłonami regularnie trzeba podlewać, odchwaszczać i nawozić.
W czerwcu nadal można sadzić drzewa i krzewy sprzedawane w pojemnikach. Podłoże pod krzewami owocowymi ściółkujemy ściętą trawą lub słomą, aby zapobiec parowaniu wody i rozwojowi chwastów. W sadzie pod koniec czerwca warto przerzedzić zawiązki owocowe jabłoni, brzoskwiń i grusz, by uzyskać dorodne owoce. Warto pamiętać, że z tym zabiegiem nie należy się zbytnio spieszyć. W okolicach nocy świętojańskiej (24 czerwca) większość drzew owocowych samoistnie zrzuca zawiązki. Jest to tzw. opad świętojański. Dopiero potem należy usunąć ich nadmiar. Czerwiec to okres silnego wzrostu młodych drzewek owocowych. W młodym sadzie należy zająć się formowaniem koron. Młode gałązki przyginamy do pozycji poziomej za pomocą klamerek lub drewnianych rozpórek. Gałązki silniejsze, bardziej zdrewniałe, można obciążać ciężarkami. Drzewa i krzewy owocowe w tym okresie należy intensywnie podlewać – ze względu na rosnące owoce potrzebują dużo wody.
W czerwcu rozpoczynają się też pierwsze zbiory — najwcześniej dojrzewają jagody kamczackie, potem wczesne odmiany truskawek i poziomek. Dojrzewające owoce warto chronić przed ptakami zarzucając na drzewa specjalną siatkę oraz stosując różnego rodzaju odstraszacze. Ptaki w ogrodzie atakują owoce często z pragnienia, dlatego wystawienie naczynia z wodą powinno oderwać ich uwagę od owoców.
Pod koniec miesiąca można już także zabrać się za przycinanie żywopłotów z roślin liściastych. Rozpięcie sznura wzdłuż żywopłotu w łatwy sposób pomoże równo go przyciąć. Cięcia wygodnie dokonuje się przy pomocy sekatorów elektrycznych. Systematycznie należy usuwać przekwitłe kwiatostany różaneczników, jeśli jeszcze kwitną. Po przekwitnieniu rośliny warto zaopatrzyć nawozem i uzupełnić warstwę ściółki z kory. Z pięciorników, forsycji i hortensji można już pozyskiwać sadzonki.
Systematycznie należy kosić trawnik co ok. 7 dni, nie za krótko, podlewać i nawozić. Należy pamiętać, by zabiegi na trawniku przeprowadzać rano lub wieczorem, a nigdy w południe, gdy mocno świeci słońce. Ściętą trawę najlepiej grabić lub zbierać do kosza w kosiarce i przeznaczać na kompost. W razie potrzeby usuwać (najlepiej mechanicznie) chwasty. Jeśli to nie poskutkuje warto sięgnąć po herbicydy.
Należy uzupełniać wodę, która wyparowała z oczka wodnego. W razie potrzeby należy wyławiać z wody glony. Jeśli glony rozrastają się nadmiernie i nie jesteśmy w stanie usunąć ich za pomocą grabi, można użyć przeznaczonych do tego preparatów. Należy pamiętać o napowietrzaniu zbiornika wodnego, jeśli znajdują się w nim ryby.
Instruktor ds. ogrodniczych
Piotr Szypiło
