W dniach 8 i 9 marca prezydenci z czternastu krajów zrzeszonych w Biurze Międzynarodowym Ogrodów Działkowych i Rodzinnych, reprezentujący 3-milionową społeczność działkowców z Europy spotkali się w Luksemburgu, by podsumować miniony rok oraz zaplanować działania na kolejne dwanaście miesięcy. Polski Związek Działkowców reprezentuje prezes PZD Eugeniusz Kondracki oraz pełnomocnicy Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Projektu Ustawy o ROD mec.Bartłomiej Piech i mec. Tomasz Terlecki.
(fot: Prezydent Biura Międzynarodowego Ogrodów Działkowych i Rodzinnych z siedzibą w Luksemburgu Chris Zjdeveld składa na ręce Prezesa PZD Eugeniusza Kondrackiego stanowisko Office)
Największe zainteresowanie uczestników spotkania wzbudziła trudna sytuacja, w jakiej obecnie znajdują się polscy działkowcy. Podczas żywej dyskusji kolejny raz padły słowa pełne poparcia dla Związku i jego działań podejmowanych w obronie ogrodów. Warto podkreślić także, że we wszystkich krajach członkowskich Biura Międzynarodowego istnieje jeden Zwiazek, który skupia ogrody i działkowców, a także reprezentuje ich interesy zarówno w kraju, jak i na forum europejskim. W żadnym z krajów członkowskich nie ma prób rozbicia ruchu ogrodnictwa działkowego.
Przedstawiciele europejskich związków działkowych wspólnie opracowali w tej sprawie stanowisko, które zostanie przesłane do Prezydenta RP, Premiera RP, Marszałków Sejmu i Senatu oraz do parlamentarzystów i samorządowców.
Stanowisko
Międzynarodowego Biura Ogrodów Działkowych i Rodzinnych
Międzynarodowe Biuro Ogrodów Działkowych i Rodzinnych (MBODiR) jest organizacją skupiającą 14 europejskich narodowych związków zrzeszających ponad 3 miliony działkowców z Austrii, Belgii, Danii, Finlandii, Francji, Holandii, Luksemburgu, Norwegii, Niemiec, Polski, Słowacji, Szwajcarii, Szwecji i Wielkiej Brytanii. Działamy na rzecz ochrony istnienia i rozwoju ogrodów działkowych, będących ważnym instrumentem polityki ekologicznej miast europejskich oraz wspierania wypoczynku i aktywności członków społeczeństw, zwłaszcza osób starszych i uboższych. Zdecydowana większość naszych działań realizowana jest za pośrednictwem naszych członków, w tym Polskiego Związku Działkowców.
Dlatego też MBODiR z niepokojem przyjęło informację o aktualnej sytuacji polskich działkowców, rodzinnych ogrodów działkowych oraz Polskiego Związku Działkowców. Sytuacja ta jest rezultatem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 11 lipca 2012 roku, który zakwestionował przepisy stanowiące podstawę prawną funkcjonowania PZD. W wyroku tym polski Parlament został zobowiązany do uchwalenia nowych przepisów do 21 styczna 2014 roku. W przeciwnym wypadku Związek utraci byt prawny, a w efekcie – wygasną prawa majątkowe do gruntów i infrastruktury wszystkich rodzinnych ogrodów działkowych, co równocześnie pozbawi działkowców ich praw do użytkowanych działek. Taka sytuacja oznaczałaby zaprzepaszczenie ponad 115-letniego dorobku polskiego ogrodnictwa działkowego.
Przez ostatnie 30 lat na straży tego dorobku stoi Polski Związek Działkowców. Wystarczy przypomnieć, że w pierwszych latach jego działalności przybyło 14,5 tys. ha gruntów pod nowe ogrody działkowe, a 360 tys. rodzin otrzymało działki. Dzięki Związkowi dzisiaj w Polsce funkcjonuje niemal 5 tysięcy dobrze zagospodarowanych ogrodów działkowych, w których działki użytkuje prawie milion działkowców ze swoim rodzinami. To niemalże trzecia część wszystkich działkowców w Europie! Więcej działkowców jest tylko w Niemczech.
Stąd też europejska wspólnota działkowa wysoko ocenia działalność Związku, a także system organizacyjny i dorobek polskiego ruchu ogrodnictwa działkowego. Od ponad 20 lat PZD jest aktywnym i pełnoprawnym członkiem MBODiR. Wieloletnia międzynarodowa aktywność i współpraca Polskiego Związku Działkowców sprawiła, iż jest on odbierany w Europie jako doświadczona i dojrzała organizacja społeczna dobrze reprezentująca interesy polskich ogrodów i działkowców. Jego wieloletni dorobek cieszy się olbrzymim uznaniem i poparciem w społeczności europejskich działkowców.
Dlatego też MBODiR z całkowitym niezrozumieniem odbiera dążenia niektórych środowisk politycznych w Polsce do likwidacji organizacji polskich działkowców. Z niepokojem przyjęliśmy informacje o zamierzeniach kilku polskich partii parlamentarnych, w tym partii rządzącej, które forsują postulaty zlikwidowania samodzielnej i samorządnej organizacji społecznej, jaką jest PZD, a także nacjonalizacji i komunalizacji jego majątku (bez odszkodowania), co radykalnie pogorszy sytuację prawną indywidualnych działkowców (odebranie im praw nabytych na podstawie ustawy). Są to założenia rażąco sprzeczne z duchem europejskiej tradycji, której nieodłącznym elementem jest zasada poszanowania praw nabytych oraz autonomia organizacji społecznych od władz publicznych.
Nasze zaniepokojenie budzi zwłaszcza zagrożenie wygaśnięcia praw majątkowych przysługujących PZD i działkowcom, które stanowią obecnie podstawę do funkcjonowania niemal 5 tysięcy rodzinnych ogrodów działkowych oraz użytkowania działek przez prawie milion polskich rodzin. W ocenie MBODiR zachowanie tych praw jest kwestią kluczową dla dalszego istnienia i rozwoju ogrodnictwa działkowego w Polsce. Władze publiczne muszą traktować działkowców jako pełnoprawnych obywateli i są zobowiązane do poszanowania ich praw nabytych oraz niezależności ich zrzeszenia. Niewątpliwe wywłaszczanie z praw samorządnej organizacji społecznej oraz jej członków, nie mówiąc już o likwidacji tej organizacji, byłoby bezprecedensowym wydarzeniem, które zostałoby negatywnie przyjęte nie tylko przez europejskich działkowców, ale i ogół społeczeństw w naszych krajach.
Z tego względu MBODiR, uznając suwerenność polskiego parlamentu do przyjęcia nowych przepisów dotyczących dalszego funkcjonowania ogrodów działkowych w Polsce, apeluje jednocześnie o uwzględnienie głosu samych działkowców w procesie stanowienia tego prawa. Ich wieloletnie doświadczenia w zakładaniu i prowadzeniu tysięcy ogrodów dają gwarancję wypracowania najlepszych z możliwych rozwiązań prawnych.
Stąd też europejskie środowisko działkowe w pełni aprobuje inicjatywę polskich działkowców, którzy opracowali i wnieśli do Sejmu obywatelski projekt ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Projekt ten nie tylko spełnia wytyczne Trybunału Konstytucyjnego, ale również zachowuje prawa majątkowe i organizacyjne działkowców, co zapewni istnienie i rozwój polskich ogrodów działkowych. Jednocześnie projekt obywatelski spełnia oczekiwania działkowców oraz społeczeństwa, czego dobitnym świadectwem jest ponad 924 tys. podpisów złożonych pod tym projektem. Dla nas tak ogromna ilość podpisów jest najlepszą wskazówką, jakie rozwiązanie należy przyjąć w sprawie przyszłego systemu funkcjonowania rodzinnych ogrodów działkowych w Polsce.
Dlatego też Zgromadzenie Ogólne MBODiR udziela pełnego poparcia projektowi ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych jako realizującego idee i wartości ruchu ogrodnictwa działkowego. Solidaryzujemy się z polskimi działkowcami i wszystkimi, którzy podpisali się pod projektem obywatelskim.
Jednocześnie, jako reprezentanci ponad 3 milionów europejskich działkowców, zwracamy się do polskiego Parlamentu o ustanowienie rozwiązań prawnych, które uszanują wszystkie prawa działkowców i ich organizacji, w tym prawa do gruntów. Apelujemy również o zaprzestanie wszelkich inicjatyw, które zmierzają do likwidacji Polskiego Związku Działkowców oraz generalnego zniesienia obecnych praw do gruntów zajętych przez ogrody działkowe. Jesteśmy przekonani, że takie działania są sprzeczne z interesem działkowców i mogą stanowić poważne zagrożenie dla wielu polskich ogrodów.
Liczymy, że w Polsce, podobnie jak u innych członków wspólnoty europejskiej, ogrody działkowe - tereny przyjazne społecznościom miejskim i służące ogółowi - będą mogły korzystać z pomocy władz publicznych. Mamy nadzieję, że doceniony zostanie dorobek działkowców i ich organizacji oraz potrzeba zachowania ogrodów i silnego ruchu działkowego dla przyszłych pokoleń Polaków.
Nie pozwólcie, aby przeszło 115-letnia tradycja ogrodów działkowych w Waszym kraju została zniszczona!
Niniejsze stanowisko przekazujemy Prezydentowi RP, Marszałkowi Sejmu i Senatu oraz Premierowi RP. Równocześnie upoważniamy Polski Związek Działkowców do skierowania stanowiska do polskich parlamentarzystów i władz samorządowych.