Ustawa o ROD działa! PZD reguluje stan prawny kolejnych ROD
Od kilkudziesięciu lat PZD musi udowadniać swój tytuł prawny do gruntów, zajętych przez ogrody. A to wszystko za sprawą władz publicznych i zakładów pracy, od których PZD w pełnym zaufaniu przyjął grunty, nie mając wiedzy o wadliwej dokumentacji formalno-prawnej.
To powoduje, że obecnie legalność istnienia wielu ROD jest kwestionowana. Tytuł prawny do gruntu ROD kwestionują osoby prywatne, które poza wydaniem gruntu domagają się od PZD oraz indywidualnych działkowców zapłaty za bezumowne korzystanie. Tytuł prawny podważają również gminy i Skarb Państwa, które niegdyś przekazały grunt na utworzenie ROD, a teraz domagają się jego zwrotu. Tak dzieje się m.in. w Warszawie, gdzie M.St. Warszawa żąda wydania terenu, wszędzie tam, gdzie PZD nie ma aktu prawnego na potwierdzenie tytułu prawnego do gruntu ogrodu.
Możliwość „uzdrowienia” tej sytuacji stworzyła ustawa z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych. Dzięki niej stało się realne uzyskanie przez PZD decyzji, która by raz na zawsze zakończyła spory i ostatecznie potwierdziła prawo użytkowania PZD do gruntu ROD.
Aby jednak uzyskać taką decyzję, muszą zostać spełnione pewne warunki. Koniecznym jest, aby ogród funkcjonował na gruncie będącym własnością Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego i spełniał co najmniej jedną z przesłanek wynikających z art. 76 ustawy o ROD, a mianowicie:
1) był wpisany do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jako zieleń działkowa (na dzień 19.01.2014 r.)
2) istniał co najmniej 30 lat (czyli był założony przed 19.01.1984 r.), a nabycie do niego własności przez Skarb Państwa nastąpiło w związku z zakładaniem ROD bądź jego funkcjonowaniem np. gdy Skarb Państwa pozyskał grunt w wyniku wywłaszczenia w celu urządzenia na nim rodzinnego ogrodu działkowego.
3) istniał co najmniej 30 lat (czyli był założony przed 19.01.1984 r.), a nabycie do niego własności przez jednostkę samorządu terytorialnego nastąpiło w związku z funkcjonowaniem na nim ROD np. gdy gmina uzyskała własność do nieruchomości zajętej przez ROD na skutek komunalizacji
4) ogród posiada lokalizację stałą bądź uzyskał status stały na podstawie ustawy z dnia 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych.
PZD korzystając z dobrodziejstwa ustawy o ROD niezwłocznie przystąpił do potwierdzania praw do gruntów, zajętych przez ROD. W działania te włączyły się wszystkie jednostki organizacyjne PZD tj. zarządy ROD, okręgowe zarządy oraz Krajowa Rada PZD. W pierwszej kolejności kompletowana jest dokumentacja na potwierdzenie spełnienia co najmniej jednej z przesłanek wymienionych w art. 76 ustawy o ROD, a następnie składane są wnioski o wydanie decyzji potwierdzającej prawo PZD do gruntu ROD. Na dzień 17 listopada br. Polski Związek Działkowców złożył wnioski o regulacje stanu prawnego do 612 ROD o łącznej powierzchni ponad 4144 ha, co stanowi blisko 40% powierzchni ROD podlegającej regulacji. Kolejne wnioski są w przygotowaniu.
Najbardziej aktywnych w tym zakresie okazało się 6 okręgowych zarządów PZD, a mianowicie OZ PZD w Bydgoszczy, Częstochowie, w Słupsku, we Wrocławiu, Sudecki i Świętokrzyski, które złożyły wnioski w stosunku do 100 % powierzchni ROD, gdzie PZD nie jest w stanie potwierdzić swój tytuł prawny. Jednakże w tych okręgach sytuacja prawna ROD nie jest najgorsza.
Na podstawie tych wniosków, gminy i Skarbu Państwa wydały decyzje potwierdzające prawo użytkowania PZD w stosunku do 34 ROD o powierzchni 160 ha, co stanowi 1,9 % powierzchni ROD, która powinna zostać objęta regulacją.
Te działania nie powiodłyby się bez dobrej ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, którą realizują wszystkie jednostki organizacyjne PZD we współpracy z gminami i Skarbem Państwa. Niektóre organy samorządowe wręcz błyskawicznie potwierdziły decyzjami tytuł prawny PZD do gruntu ROD, powołując się na jasny stan prawny gruntu, oraz klarowne zapisy z ustawy o ROD. Nie bez znaczenia pozostawał fakt, że na tym terenie ogród funkcjonował od dziesiątek lat i został przejęty i zagospodarowany przez Związek i działkowców w dobrej wierze.
Najwięcej nabycia użytkowania PZD do gruntów ROD w drodze decyzji stwierdziły gminy:
1) Osielsko (do ROD „Befama”, ROD „Budowlani”, ROD „Zacisze” i ROD „Energetyk” w Bożenkowie) - do łącznej pow. 42,9779 ha
2) Nowa Wielka Wieś (do ROD „Chmielniki”, ROD „Pod Orłem”, ROD „Szuwarek” w Prądocinie) - do pow. 10,7999 ha
3) Mogilany (do ROD „Włosań” we Włosaniu) - do pow. 9,6600 ha
4) Czaplinek ( do ROD A. Mickiewicza w Czaplinku ) - 9,2877 ha
5) Miechów (do ROD „Krokus” i „Miechowity” w Miechowie) - do łącznej pow. 9,1446 ha, a także
6) Skarb Państwa (reprezentowany przez właściwych starostów) - do łącznej pow. 31,6089 ha.
Poza małymi i średnimi gminami, takie decyzje wydały również większe gminy takie jak: Lublin (ROD „Traktorek” i „Robotnik”), Koszalin (ROD im. J. Fałata i „Kolejarz”) , Białystok (ROD „Wojska Polskiego”) czy też Kołobrzeg (ROD im. E. Gierczak i „Budowlani”).
Miejmy nadzieje, że po wyborach nowych władz samorządowych współpraca z gminami będzie układała się dobrze i uda nam się skutecznie doprowadzić do uregulowania pozostałych terenów rodzinnych ogrodów działkowych. Szczególnie liczymy na duże miasta, takie jak Warszawa, Wrocław, Poznań, Szczecin czy Bydgoszcz, do których wpłynęło dużo wniosków o regulację stanu prawnego na podstawie art. 76 i do tej pory nie zostały wydane żadne decyzje. Szczególnie trudna jest sytuacja w Warszawie i Krakowie, gdzie w Warszawie do uregulowania jest stan prawny 99 ROD o pow. 678,2979 ha i liczbie działek rodzinnych - 16653, a w Krakowie - 72 ROD o pow. 319,3655 ha i liczbie działek rodzinnych - 8080.
Ustawa o ROD naprawdę działa, ma dobre rozwiązania prawne, które Związek realizuje.
Warto, aby do tej akcji włączyły się wszystkie zarządy ROD a także sami działkowcy, gdyż często najlepiej znają przeszłość swoich ogrodów i są w stanie pomóc w potwierdzeniu legalności ich istnienia.
MAP
W załączeniu:
WYKAZ ROD ,którym na wniosek PZD ustanowiono prawo użytkowania w oparciu o art. 76 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o ROD ( na dzień 17.11.14)