W sierpniu br. Polskę nawiedziły gwałtowne burze i nawałnice, które spowodowały straty także w Rodzinnych Ogrodach Działkowych. Okręgowe Zarządy PZD przekazały informacje o charakterze szkód oraz wysokości poniesionych strat, a także podejmowanych przez struktury Związku działaniach mających na celu przywracanie ogrodów do normalnego funkcjonowania.
Z powodu nawałnic i opadów deszczu ucierpiało łącznie 96 ROD, położonych na terenie działania 11 okręgowych zarządów PZD. Łącznie powierzchnia poszkodowanych ogrodów wynosi 730,0049 ha, a liczba dotkniętych szkodami działek rodzinnych - 14.934.
ROD poszkodowane na terenie okręgów PZD:
- OZ w Bydgoszczy– 17 ROD o pow. 178,6700 ha, 2 607 działek rodzinnych,
- OZ w Elblągu– 4 ROD o pow. 10,7949 ha, 213 działek rodzinnych,
- OZ w Gorzowie Wielkopolskim – 4 ROD o pow. 1,8827 ha, 53 działki rodzinne,
- OZ w Koszalinie – 4 ROD o pow. 48,1464 ha, 1 221 działek rodzinnych,
- OZ Małopolski – 2 ROD o pow. 7,5047 ha, 190 działek rodzinnych,
- OZ w Pile – 14 ROD o pow. 167,3365 ha, 4 146 działki rodzinne,
- OZ w Szczecinie – 16 ROD o pow. 315,6697 ha, 6 504 działki rodzinne,
- OZ w Łodzi – 28 ROD,
- OZ w Poznaniu – 5 ROD,
- OZ w Zielonej Górze – 1 ROD,
- OZ we Wrocławiu – 1 ROD.
Najczęściej występującymi skutkami nawałnic było zalanie działek rodzinnych, a także związane z nim zniszczenie plonów i altan. Oprócz strat w mieniu działkowców nawałnice spowodowały również straty w infrastrukturze ogrodowej 7 Rodzinnych Ogrodów Działkowych (w okręgach w Bydgoszczy, w Gorzowie Wielkopolskim, w Koszalinie, małopolskim, w Pile, we Wrocławiu oraz w Zielonej Górze).
Straty w infrastrukturze ogólnoogrodowej polegały na:
- zniszczeniu ogrodzeń zewnętrznych,
- zerwaniu linii energetycznych,
- zniszczeniu dróg i alei ogrodowych,
- zalaniu skrzynek elektrycznych i studzienek wodomierzowych,
- zalaniu hydrofornii,
- zalaniu Domu Działkowca i pomieszczeń gospodarczych,
- osłabienie istniejących systemów melioracyjnych.
Przez struktury Związku zostały podjęte działania, mające na celu doprowadzenie Ogrodów do normalnego funkcjonowania.
W wielu ogrodach (np. na terenie OZ Małopolskiego, OZ we Wrocławiu, OZ w Bydgoszczy) zarządy ROD we współpracy z działkowcami przeprowadziły prace porządkowe, polegające głównie na wycince lub usunięciu powalonych drzew, połamanych gałęzi i wywozie nieczystości. W ramach środków własnych poszkodowane ogrody naprawiły aleje ogrodowe oraz udrożniły rowy melioracyjne, przepusty i studzienki melioracyjne. Jeśli była taka konieczność w prace porządkowe były angażowane sztaby kryzysowe (np. w OZ w Bydgoszczy w celu udrożnienia rowu odbierającego wody opadowe).
Reagując na bieżące potrzeby ROD w zakresie usuwania skutków opadów struktury PZD współpracowały z władzami samorządowymi, w szczególności zaś ze służbami odpowiedzialnymi za gospodarkę wodną.
Władze związku starają się także pozyskiwać od władz samorządowych wsparcie finansowe na usuwanie skutków nawałnic w Ogrodach.
Również okręgowe zarządy będą przyznawać - w miarę finansowych możliwości - dotacje na usuwanie skutków nawałnic ze środków Okręgowego Funduszu Rozwoju.
Analizując dane przekazane przez okręgowe zarządy PZD, należy stwierdzić, iż przed organami Związku w najbliższym czasie pozostaje:
- zakończenie działań związanych z uporządkowaniem tych ROD, w których z uwagi na niekorzystne położenie terenu utrzymują się podtopienia,
- udzielanie przez Okręgowe Zarządy niezbędnej pomocy zarządom ROD w przygotowaniu i opracowaniu niezbędnej dokumentacji umożliwiającej wystąpienie o dotacje z funduszu klęsk żywiołowych lub dotacji od władz samorządowych,
- rozpatrzenie złożonych przez zarządy ROD wniosków o udzielenie dotacji na naprawę infrastruktury ogólnoogrodowej z Funduszu Rozwoju przez Okręgowe Zarządy i z Funduszu Klęsk Żywiołowych przez Krajową Radę PZD,
- rozpatrzenie złożonych przez zarządy ROD wniosków o udzielenie nieoprocentowanej pożyczki z Funduszu Samopomocowego na usunięcie zniszczeń w infrastrukturze ogrodowej przez Krajową Radę PZD.
Część wniosków została już załatwiona i dotacje z Krajowej Rady i OZ zostały przekazane do Zarządów ROD.
Zjawisko powstawania szkód w ROD wskutek zjawisk pogodowych jest nadal monitorowane przez Krajową Radę PZD oraz Okręgowe Zarządy w celu wyjścia naprzeciw potrzebom poszkodowanych ROD oraz działkowców.
Ze wszystkich badań zniszczeń i strat wynika, że bardzo poszkodowanymi są działkowcy, którzy stracili plony, nieraz nasadzenia trwałe. Często uszkodzeniu uległy altany i urządzenia na działkach. Trudno określić wysokość strat w przypadku działek, chociaż każdy działkowiec potrafi je ocenić.
Związek niestety nie dysponuje środkami na ten ce dlatego wskazana jest pomoc samorządów, a także szukanie rozwiązań systemowych na przyszłość.
Prezydium Krajowej Rady PZD
Warszawa, 2017-09-28