Polski Związek Działkowców stawia na rozwój ogrodów. Bez wątpienia środki unijne oraz środki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej mogą stać się nieocenionym wsparciem w modernizacji i ekologizacji ROD. Programów unijnych jest dużo. Pozostaje jednak pytanie, z których może skorzystać PZD. W odpowiedzi na potrzeby działkowców wyjaśniamy poniżej, o jakie program unijne chodzi.
Kiedy chcesz się ubiegać o dofinansowanie z UE w pierwszej kolejności musisz odszukać program, który odpowiada potrzebom Twojego ROD. Największe szanse na sukces mają przedsięwzięcia wynikające z potrzeb beneficjenta, wpisujące się w jego działalność, bazujące na jego wiedzy i doświadczeniu. W przypadku ogrodów są to działania zmierzające do podnoszenia standardów ekologicznych otoczenia, ochrony środowiska przyrodniczego, pozyskiwania odnawialnych źródeł energii, edukacji i rozwoju infrastruktury terenów wspólnych.
PZD jako stowarzyszenie może występować o środki unijne dla ogrodów. Warto jednak zaznaczyć, że niektóre z programów wymagają ścisłej współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego, szczególnie przy większych inwestycjach. To ważne, gdyż nie każdy program skierowany jest do organizacji pozarządowych, ale z powodzeniem może być realizowany w partnerstwie, np. z gminą.
Aktualne programy operacyjne, z których ROD mogą starać się o fundusze:
1. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
- Program dotycz całego kraju z wyłączeniem obszaru miast o liczbie mieszkańców powyżej 20 tys. mieszkańców,
- Program jest wparciem dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADERS,
- Działkowcy mogą skorzystać z programu w zakresie realizacji celów w ramach:
- podnoszenia wiedzy społeczności lokalnej w zakresie ochrony środowiska, zmian klimatycznych, a także innowacji,
- rozwoju ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej, rekreacyjnej lub kulturalnej,
- rozwoju produktów lokalnych,
- zachowanie dziedzictwa lokalnego.
Realizując projekt należy pamiętać, że nie każdy wydatek może zostać dofinansowany. Poszczególne programy i rodzaje dotacji mają przypisany katalog tzw. kosztów kwalifikowanych. Tylko wydatki z tego katalogu podlegają dofinansowaniu. Pozostałe koszty trzeba ponieść ze środków własnych.
- Refundacja z programu Rozwoju Obszarów Wiejskich obejmuje koszty kwalifikowane na:
- zakup dóbr i usług,
- wykonanie robót budowlanych,
- organizację i przeprowadzenie spotkania, szkolenia, wydarzenia promocyjnego itp.,
- najem, dzierżawę lub zakup oprogramowania, sprzętu, narzędzi, urządzeń lub maszyn, materiałów lub przedmiotów (tylko rzeczy nowe, nie ma możliwości refundacji zakupu rzeczy używanych),
- zakup środków transportu,
- zatrudnienie osób zaangażowanych w realizację operacji (tylko w przypadku operacji o charakterze szkoleniowym),
- ogólne inne koszty wiązane z operacją.
- Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać pieniądze?
- Wnioskodawca musi wykazać się doświadczeniem i uzasadnić potencjał, posiadać odpowiednie kwalifikacje oraz prowadzić działalność zmierzającą do realizacji celu.
- Operacja musi być uzasadniona ekonomicznie bądź, jak w przypadku PZD, operacja dotyczy nieodpłatnego bądź niekomercyjnego udostępniania ogólnodostępnej infrastruktury turystycznej, rekreacyjnej, kulturalnej.
2. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
- W ramach programu ROD mogą skorzystać z funduszu na:
- adaptację do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska,
- gospodarkę odpadami komunalnymi - obejmuje to m.in. zapewnienie właściwej infrastruktury do zagospodarowania odpadów,
- gospodarkę wodno - ściekową w aglomeracjach - w tym budowa, przebudowa i modernizacja infrastruktury wodociągowej (ujęć wody, stacji uzdatniania wody, sieci wodociągowych), a także zakup sprzętu do wykrywania niekontrolowanych przecieków z sieci wodociągowej. Uwaga, budowa kanalizacji deszczowej jest jednak możliwa tylko w przypadku, gdy wnioskodawca planuje realizować jednocześnie inwestycje dotyczące kanalizacji sanitarnej i deszczowej,
- poprawę jakości środowiska miejskiego – obejmuje projekty mające na celu rekultywację lub oczyszczanie terenów skażonych w wyniku awarii lub działań przemysłowych, jak również terenów zdegradowanych, zdewastowanych luz zanieczyszczonych.
3. Regionalne Programy Operacyjne
- Warto też wiedzieć, że poza programami krajowymi fundusze unijne przeznaczone są na 16 programów regionalnych (Regionalne Programy Operacyjne). Ich celem jest wspieranie rozwoju wszystkich regionów. Fundusze zarządzane są w tym przypadku nie przez władze centralne, a instytucje samorządowe – czyli zarządy województw. Każde województwo ma własny program operacyjny. W zależności od regionu można starać się o środki na poszczególne inwestycje m.in. wyposażenie ogrodów w panele słoneczne. Wejdź na stronę Regionalnego Programu Operacyjnego w swoim województwie i sprawdź na jakie inwestycje możesz ubiegać się o dofinansowanie dla swojego ogrodu w Twoim regionie
Gdzie szukać informacji o naborach wniosków?
Nie można składać wniosków o dofinansowanie w dowolnym czasie. Do każdego z nich ogłaszane są nabory ze ściśle określonym terminem przyjmowania wniosków. Informacje o naborach na poszczególne programy można znaleźć na stronach:
Na każdej z podanych stron umieszczona jest wyszukiwarka naborów wniosków. Możesz w niej zdefiniować interesujące Cię rzeczy, m.in. programy, tematy czy terminy. Po wybraniu programu, znajdziesz tam szczegółowe informacje na temat:
- Naboru wniosków (o terminach rozstrzygnięcia konkursów, o miejscu i sposobie składania wniosków).
- Na co i kto może złożyć wniosek.
- Finansów (o maksymalnym poziomie dofinansowania projektu, o ogólnej puli przeznaczonej na dofinansowanie projektów oraz o kryteriach wyboru projektu).
- Niezbędnych dokumentów (o regulaminie konkursu, a także wzory wniosku i umowy o dofinansowanie).
- Oraz inne ważne informacje (o środkach odwoławczych przysługujących składającemu wniosek, najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi na nie, przydatne linki).
Projekt – krok po kroku
- Kiedy już znajdziesz konkurs w dziedzinie, która Cię interesuje, nie zapomnij dokładnie sprawdzić kryteriów naboru, żeby mieć pewność, że Twój projekt się kwalifikuje. Co ważne, przy większości projektów wymagany jest własny wkład finansowy, który określony jest w szczegółowych warunkach naboru.
- Następnie napisz projekt. Każdy projekt powinien zawierać: tytuł, termin realizacji, opis problemu, cel działania i ich szczegółowy opis, rezultaty oraz budżet.
- Złóż gotowy wniosek poprzez system informatyczny na stronie programu, z którego ubiegasz się o pieniądze.
- Kolejny etap to analiza i ocena złożonych wniosków.
- Z wnioskodawcami, których projekty zostaną zaakceptowane zostanie podpisana umowa o dofinansowanie.
- Po czym następuje realizacja projektu. Po wykonaniu prac czeka Cię jeszcze kontrola projektu, jego promocja i rozliczenie.
Chcesz wiedzieć więcej?
Jeżeli jesteś zainteresowany pozyskiwaniem funduszy unijnych dla swojego ROD koniecznie zapoznaj się z poniższymi adresami:
- Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju
- Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
- Krajowy Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko
- Regionalny Program Operacyjny
- Woj. Dolnośląskie
- Woj. Kujawsko-pomorskie
- Woj. Lubelskie
- Woj. Lubuskie
- Woj. Łódzkie
- Woj. Małopolskie
- Woj. Mazowieckie
- Woj. Opolskie
- Woj. Podkarpackie
- Woj. Podlaskie
- Woj. Pomorskie
- Woj. Śląskie
- Woj. Świętokrzyskie
- Woj. Warmińsko-Mazurskie
- Woj. Wielkopolskie
- Woj. Zachodniopomorskie
Na stronie Regionalnego Programu Operacyjnego w każdym województwie znajdziesz listę punktów informacyjnych wraz z adresami i numerami telefon, do których możesz się zgłosić i uzyskać więcej informacji.
Zarządy ROD powinny także rozpoznać możliwości skorzystania ze środków z Narodowego Funduszu Ochrony Środowisk i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, poprzez nawiązanie kontaktu z pracownikami tego Funduszu oraz ustalenie naszych potrzeb i możliwości w tym zakresie.
AD/WZ