APEL
Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców
z dnia 26 września 2013 r.
DO
Pani Ewy Kopacz Marszałek Sejmu
Szanowna Pani Marszałek
Krajowa Rada Polskiego Związku Działkowców stwierdza, że przyjęty przez Nadzwyczajną Podkomisję projekt ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych znacznie odbiega od obywatelskiego projektu ustawy, który został zaakceptowany i pod którym podpisało się blisko 1 milion obywateli. Wprowadzono szerokie, daleko idące zmiany pomimo uznania, że projekt obywatelski będzie wiodącym w procesie procedowania przez Podkomisję. Zmiany, które zostały wprowadzone przez Podkomisję wypaczają zatem nie tylko sens projektu obywatelskiego, ale mogą spowodować, że nowa ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych nie wejdzie w życie przed dniem 21 stycznia 2014 r. w związku z możliwością ich uznania, jako niezgodne z Konstytucją RP. W szczególności zwraca się uwagę na wprowadzone i budzące wątpliwości przepisy dotyczące tzw. „uwłaszczenia” działkowców udziałem w prawie użytkowania wieczystego ogrodu. Zarzut niekonstytucyjności będzie wynikał z faktu naruszenia zasady równości traktowania obywateli wobec prawa.
Przyjęte przez Podkomisję przepisy w tej sprawie powodują podział działkowców na lepszych i gorszych, to jest takich, którzy będą mogli nabyć udział w prawie użytkowania wieczystego i takich, którzy takiej możliwości mieć nie będą.
Nierówne traktowanie działkowców będzie widoczne szczególnie w dużych miastach, gdzie Polski Związek Działkowców nabył w użytkowanie wieczyste niewielką ilość gruntów rodzinnych ogrodów działkowych i będzie dotyczyć niemal każdego ogrodu działkowego.
Zaproponowany przez Podkomisję model uwłaszczenia doprowadzi ponadto do dualizmu systemów zarządzania ogrodem, inny dla działkowców uwłaszczonych i inny dla pozostałych działkowców. Propozycja uwłaszczenia wprowadza zatem chaos i dezorganizuje prowadzenie i funkcjonowanie ogrodu. Uwłaszczenie działkowców udziałami w prawie użytkowania wieczystego ogrodu prowadzić będzie również do zjawisk patologicznych polegających na spekulacyjnym skupie udziałów przez osoby majętne i wyodrębnianie terenów ogrodu poprzez zniesienie współwłasności. Zatracona zostanie zatem dotychczasowa i potwierdzona w preambule idea ogrodnictwa działkowego. Ta forma uwłaszczenia działkowców sprzyjać będzie łamaniu obowiązującego prawa dotyczącego budowy altan i ich zamieszkiwanie oraz uniemożliwi egzekwowanie prawa przez stowarzyszenie ogrodowe.
Krajowa Rada jeszcze raz podkreśla, że nie jest przeciwna uwłaszczeniu działkowców, ale powinno ono być w pełni realne i dotyczyć wszystkich działkowców. Uwłaszczenie powinno być przedmiotem odrębnego aktu prawnego, tak by nie zakłócać przyjęcia przez Sejm ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych. Podkreśla się, że nasze zastrzeżenia, co do zgodności uwłaszczenia z Konstytucją RP potwierdziły poszczególne resorty oraz Biuro Analiz Sejmowych.
Kolejnym, poważnym zarzutem do wprowadzonych przez Podkomisję zmian w obywatelskim projekcie ustawy jest dopuszczenie do swobodnego obrotu działkami. Zapis taki jest niezgodny z charakterem ogrodu, który wymaga wprowadzenia ograniczeń w zakresie obrotu działkami. Działki ogrodowe nie mogą być traktowane jak towar podlegający komercjalizacji. Wprowadzenie swobodnego obrotu działkami doprowadzi do rozkładu ogrodu, do wykorzystywania działek niezgodnie z przeznaczeniem. Stowarzyszenie ogrodowe nie będzie miało zatem żadnego wpływu na to, kto stanie się kolejnym użytkownikiem działki i w rzeczywistości będzie w tym zakresie ubezwłasnowolnione. Działki ogrodowe będą przejmowane przez osoby bogate zamiast oddawane rodzinom biedniejszym, którym działki są rzeczywiście potrzebne.
Trzeci zarzut, który może być uznany za sprzeczny z Konstytucją RP, dotyczy wprowadzenia przez Podkomisję, a w rzeczywistości przez posłów Platformy Obywatelskiej, obowiązkowego składania przez działkowców oświadczeń woli potwierdzających członkostwo w Polskim Związku Działkowców. Zaproponowane rozwiązanie narusza bowiem konstytucyjne prawa działkowców poprzez ingerencję w ich wolność zrzeszania. Ustawodawca nie ma prawa przymuszać obywateli do potwierdzania ich członkostwa w organizacji, do której należą. Nie ma prawa uzależniać tego członkostwa od jego potwierdzenia, a więc do ustawowego pozbawienia członkostwa wbrew wcześniej, wyrażonej na piśmie woli przystąpienia Do tej organizacji. Każdy obywatel, także działkowiec ma prawo sam podejmować decyzję o swym członkostwie w stowarzyszeniu. Ma w tym względzie zagwarantowaną przez Konstytucję wolność wyboru i ustawodawca nie ma prawa w tę wolność ingerować.
Przedstawiając jedynie trzy powyższe zastrzeżenia natury konstytucyjnej, Krajowa Rada PZD zwraca się z apelem do Pani Marszałek, by swoim autorytetem spowodowała usunięcie z projektu ustawy kontrowersyjnych zapisów i doprowadzenie do przywrócenia rozwiązań zawartych w projekcie obywatelskim ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych.
Zaproponowane przez Podkomisję zmiany są powszechnie krytykowane i nie akceptowane przez działkowców, powodują ich niezadowolenie i rozgoryczenie, czego wyrazem są liczne protesty zawarte w listach kierowanych również do Pani Marszałek i parlamentarzystów.
Szanowna Pani Marszałek!
Jest jeszcze czas, aby naprawić błędy i spełnić obietnice, jakie od ponad roku składane są działkowcom.
Krajowa Rada
Polskiego Związku Działkowców
Warszawa, dnia 26 września 2013 r.